ร่องน้ำตาเป็นรอยลึกที่อยู่บริเวณมุมด้านในเบ้าตา บริเวณด้านใต้ต่อจากถุงไขมันใต้ตา ทอดไปตามขอบเบ้าตาจนถึงตำแหน่งกลางขอบเบ้าตา ร่องน้ำตาที่ลึกมากทำให้เกิดภาพขอบตาคล้ำ เพราะทำให้เกิดเงาดำใต้รอบดวงตา ร่องลึกทำให้มีการ แยกของผิวหนังส่วนเบ้าตา และแก้มออกจากกัน ทำให้ดูมีอายุมาก โดยเฉพาะตนที่อายุน้อย จนทำให้ดูแก่กว่าวัยโดยทั่วไป คนทีมีร่องน้ำตา มักจะมีปัญหาว่าดูแก่กว่าวัย เมื่อเทียบกับคนที่ไม่มีร่องน้ำตา
ตำแหน่งร่องน้ำตา คือ ผิวหนังใต้ดวงตา ตำแหน่งที่ติดกับกระดูกใต้ตา โดยเป็นตำแหน่งที่อยู่ระหว่างรอยนูนของไขมันใต้ตา และผิวหนังของแก้มที่นูนขึ้น ในคนที่มีถุงไขใต้ตามันใหญ่ขึ้นร่องน้ำตาก็จะเห็นชัดขึ้น
การแก้ไขปัญหาร่องน้ำตาจะทำได้โดย
สารบัญ
1. ฉีด filler โดยทั่วไปอาจใช้ restylane หรือ Juvedam
2. ฉีดไขมันใต้ตา
3. ผ่าตัดตกแต่งตาล่างร่วมกับการย้ายไขมันใต้ตามาปิดร่องน้ำตา
01. การฉีด Filler
Filler ในกลุ่ม ไฮยาลูโรนิค แอซิด (Hyaluronic auid) ซึ่งเป็นสารประกอบน้ำตาลเชิงซ้อน ซึ่งเป้นส่วนประกอบของผิวหนังของคนเราตามธรรมชาติอยู่แล้ว มีคุณสมบัติเป็นสารอุ้มน้ำ ทำให้เกิดการสร้างผิวหนังใหม่ขึ้นมา เติมเต็มส่วนที่ขาดหายไปนั่นเอง ซึ่งสารเติมเต็ม ปัจจุบันได้มีการพัฒนาเพื่อให้ผิวดูสดใส อวบอิ่ม ใบหน้าตึงกระชับ กับปํญหาร่องแก้มที่มากขึ้นตามอายุ การฉีด Filler จะได้ผลดีมากในคนที่มีผิวหนังหนา เพราะจะมีโอกาส มีปัญหาคลำได้ก้อนๆน้อยกว่า
การเลือก Filler ที่จะใช้นั้นมีความสำคัญค่อนข้างมาก ควรเป็นชนิดที่ปลอดภัยและผ่านการรับรอง จากองค์กรอาหารและยา และมั่นใจได้ว่าสามารถสลายได้เมื่อต้องการและไม่ตกค้างในร่างกาย และไม่ก่อให้เกิดความแพ้
ผู้ที่ไม่เหมาะกับการใช้ HA. (Hyluronic Acid)
- ผู้ที่มีปฏิกิริยาแพ้ต่อสาร Hyaloronic acid
- ผู้ที่กำลังรับการรักษาด้วยยาต้านการแข็งตัวของเลือด
- ผู้ที่มีประวัติแพ้ยาชา
- หญิงตั้งครรถ์และให้นมบุตร
- ผู้ที่มีโอกาสหรือประวัติการเป็นแผลเป็นนูนได้ง่าย
- ไม่ควรได้รับการฉีด HA ควบคุ่กับการทำเลเซอร์ที่เกิดแผล หรือการลอกผิวหน้าบริเวณที่ทำการฉีด
- ผู้ที่มีแนวโน้มในการเกิดแผลเป็นชนิด Hypertronic scar
ข้อควรหลีกเลี่ยง
- หลีกเลี่ยงการทำ Laser หรือ treatment ประมาณ 2 สัปดาห์
- ควรงดการดื่ม Alcohol หรือสุบบุหรี ประมาณ 2 -3 วัน เพื่อลดการบวมแดง และช้ำบริเวณที่ฉีด
- ไม่ควรใช่เครื่องสำอางในระหว่าง 12 ชั่วโมงหลังการฉีด
- ควรหลีกเลี่ยงการถูกแสงแดด รังสียูวี และอุณหภูมิที่ต่ำกว่า 0 องศสเซลเซียส
- ไม่ควรอบเซาว์น่า ในระหว่าง 2 สัปดาห์หลังการฉีดยา
หลังการรักษา
- ผิวหนังอาจแดง บวม ผื่นแดง ซึ่งอาจเป็นสาเหตุของอาการคัน หรือปวด (pain on pressure) หรือทั้งคู่ ซึ่งเกิดหลังการฉีดยา อาการนี้อาจเกิดหลังการฉีดยา 1 สัปดาห์ ห้อเลือด เลือดจับตัวเป็นก้อน
- เกิดการแข็งตัวของเนื้อเยื้อ (indurationX หรือก้อนนูน (nodules) บริเวณที่ฉีดยา รอยด่าง (Staining) หรือผิวหนังมีสีที่เปลี่ยนไป (discolouration) บริเวณที่ฉีดยา
ขั้นตอนการรักษา
- ทายาชาบริเวณรอบดวงตา 30 นาที
- แพทย์ฉีด Filler เติมเต็มบริเวณใต่ตา 2 นาที (ขณะฉีดจะมีความรู้สึกเจ็บเล็กน้อย)
ผลการรักษา
- ร่องน้ำตาเติมเต็มทันที
- หลังทำมีโอกาศเขียว 50% นาน 7 วัน
- ผู้ฉีดควรวางแผนในการฉีดเนื่องจากหลังการฉีดจะมีรอยเขียวช้ำใต้ตา
- ผลการักษาอยู่ได้นาน 3-6 เดือน
02. การฉีดไขมันตัวเอง (Fat transfer)
เทคนิคนี้ เหมาะกับคนที่ร่องใต้ตาลึกและกว้างมาก จะเป็นการฉีดโดยใช้ไขมันของตัวเองที่มีอยู่ตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นจากบริเวณต้นขาหรือหน้าท้อง นำมาฉีดลงไปยังใต้ผิวหนังใต้ตา จนทำให้ผิวกระชับเต่งตึงและเรียบเนียนอย่างเป็นธรรมชาติ เพราะการฉีดไขมันตัวเองจะไม่ทำให้เกิดอาการแพ้หรือเกิดผลกระทบหลังการฉีด อีกทั้งเซลล์ไขมันที่ฉีดเข้าไปและเหลืออยู่หลังจากผ่านไปประมาณ 2 เดือน จะคงอยู่ได้อย่างถาวร ซึ่งแตกต่างจากการฉีดฟิลเลอร์ที่จะต้องมาฉีดซ้ำอยู่เรื่อยๆ เมื่อสารสังเคาระห์สลายไป แต่การเติมเต็มเซลล์ไขมันเพื่อแก้ไขตาลึกนั้น บางรายอาจจะต้องทำมากกว่า 1 ครั้ง เนื่องจากเซลล์ไขมันที่ฉีดเข้าไปอาจสลายตัวหลังการฉีด และปริมาณการสลายตัวของเซลล์ไขมันก็ไม่แน่นอนขึ้นอยู่กับธรรมชาติของแต่ละคน
การเตรียมตัวก่อนการฉีดไขมัน
- หลีกเลี่ยงการใช้ยาบางอย่างซึ่งอาจทำให้เลือดหยุดช้า เช่น แอสไพริน กลุ่มยาละลายลิ่มเลือดอื่นๆ ถ้ากินควรหยุดประมาณ 10-14 วัน
- สมุนไพรบางงชนิด เช่น อีฟนิ่งพริมโรส ยาวิตามันอีปริมาณสูงๆ อาหารที่มีส่วนผสมของผงชูรส กระเทียม หัวหอม ผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลือง อาจทำให้เลือดออกมากผิดปกติหรือมีปัญหาระหว่างผ่าตัด ควรแจ้งให้แพทย์ทราบเพราะต้องหยุดรับประทานสนมุนไพรก่อนเข้ารับการผ่าตัด 10-14 วัน
- ควรแจ้งให้แพทย์ทราบถึงโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน โรคหัวใจ และยาที่แพ้ เช้น เพนนิซิลิน ซัลฟา เป็นต้น
- ควรเตรียมแว่นตากันแดดไปด้วย เพื่อใช้อำพรางดวงตาหลังการผ่าตัด และป้องกันฝุ่นละออง ควรมีผู้ขับรถให้ เพราะหลังการผ่าตัดจะยังใช้สายตาได้ไม่สะดวกนัก จึงไม่ควรขับรถเอง
- เตรียมหยุดงาน 5 วัน
- ล้างหน้าให้สะอาดก่อนมาผ่าตัด และไม่ควรแต่งหน้า
- หากใส่คอนแทคเลนส์ ควรถอดออกใส่แว่นตา วันที่เข้ารับการผ่าตัด
- ควรมีญาติหรือเพื่อนมาด้วย เพื่อดูแลขณะกลับบ้าน
03. การผ่าตัด
การผ่าตัดย้ายไขมันปิดร่องน้ำตา
เป็นการผ่าตัดแบบเดียวกับการผ่าตัดถุงไขมันใต้ตา แต่แทนที่จะตัดถุงไขมันใต้ตาออกไป เราจะทำการย้ายไขมันจากถุงไขมันมาถมหรือเติมบริเวณร่องน้ำตาให้เต็มขึ้น การผ่าตัดมีแผลผ่าตัดแบบเดียวกับการผ่าตัดตกแต่งหนังตาล่าง หลังจากย้ายไขมันแล้วสามารถตัดแต่งหนังตาล่างให้ตึงกระชับขึ้นได้ ทำให้ดวงตาดูอ่อนเยาว์ขึ้นส่วนผิวหนังก็จะตึงและร่องน้ำตาก็หายไป
ถ้าถุงไขมันใต้ตาไม่เพียงพอที่จะถมหรือเติมเต็มร่องน้ำตา อาจจะต้องใช้ไขมันจากที่หน้าท้องหรือต้นขามาเติมเพิ่มได้
- การผ่าตัดทำโดยการฉีดยาชาไม่ต้องดมยาสลบ
- ฉีดยาชาที่หน้าท้องหรือต้นขา ที่จะดูดไขมัน
- ดูดไขมันโดยใช้หัวดูดไขมันขนาดเล็ก แล้วเย็บปิดแผล
- ทำการแยกเซลล์มัน ออกจากน้ำเกลือและเลือด
- ฉีดไขมันบริเวณร่องน้ำตา โดยใช้เข็มฉีดเฉพาะสำหรับดวงตา
การดูแลหลังการผ่าตัด
- นอนยกศีรษะสูง (หนุนหมอน 2ใบ ) ประคบเย็นที่ตาวันละ 4 ครั้ง ประคบประมาณ 5-7 วัน เพื่อลดอาการบวม
- รับประทานยาตามที่แพทย์สั่งทันที ถ้าเกิดอาการแพ้ เช่น คัน ผื่นแดง คลื่นไส้-อาเจียน แน่นหน้าอกให้หยุดรับประทานทันที และรีบมาพบแพทย์ทันที
- หลังผ่าตัด 5 วันให้มาตัดไหม ที่หน้าท้องหรือขาหนีบ
- หลังผ่าตัด 2 อาทิตย์ หรือ1 เดือน ให้มาพบแพทย์เพื่อตวรจอาการอีกครั้ง (โทรนัดล่วงหน้า)
- งดสุราและบุหรี่ 2 อาทิตย์ และอาหารที่เผ็ดจัด หลังผ่าตัด
หมายเหตุ
– หลังจากตัดไหมแล้ว ตาจะยังมีอาการบวมอยู่ประมาณ2 อาทิตย์ถึง 1 เดือน อาจคลำได้ก้อนแข็งบริเวณที่ฉีดไขมัน จากนั้นประมาณ 3 เดือน บริเวณที่แข็งจะนิ่มและเป็นธรรมชาติ
– หลังผ่าตัดแล้ว 2 อาทิตย์ ในกรณีที่แผลเขียวช้ำ สามารถประคบอุ่นได้ โดยประคบวันล่ะประมาณ 2-3 ครั้ง ประมาณ 3-5 วัน
– หากมีอาการผิดปกติเกี่ยวแผล เช่น ตาแดงมาก เคืองตา แผลแยก ให้มาพบแพทย์ทันที
การเตรียมตัวก่อนผ่าตัด
- หลีกเลี่ยงการใช้ยาบางอย่างซึ่งอาจทำให้เลือดหยุดช้า เช่น แอสไพริน กลุ่มยาละลายลิ่มเลือดอื่นๆ ถ้ากินควรหยุดประมาณ 10-14 วัน
- สมุนไพรบางงชนิด เช่น อีฟนิ่งพริมโรส ยาวิตามันอีปริมาณสูงๆ อาหารที่มีส่วนผสมของผงชูรส กระเทียม หัวหอม ผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลือง อาจทำให้เลือดออกมากผิดปกติหรือมีปัญหาระหว่าวผ่าตัด ควรแจ้งให้แพทย์ทราบเพราะต้องหยุดรับประทานสนมุนไพรก่อนเข้ารับการผ่าตัด 10-14 วัน
- ควรแจ้งให้แพทยฺทราบถึงโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน โรคหัวใจ และยาที่แพ้ เช้น เพนนิซิลิน ซัลฟา เป้นต้น
- ควรเตรียมแว่นตากันแดดไปด้วย เพื่อใช้อำพรางดวงตาหลังการผ่าตัด และป้องกันฝุ่นละออง ควรมีผู้ขับรถให้ เพราะหลังการผ่าตัดจะยังใช้สายตาได้ไม่สะดวกนัก จึงไม่ควรขับรถเอง
- เตรียมหยุดงาน 5 วัน
- ล้างหน้าให้สะอาดก่อนมาผ่าตัด และไม่ควรแต่งหน้า
- หากใส่คอนแทคเลนส์ ควรถอดออกใส่แว่นตา วันที่เข้ารับการผ่าตัด
- ควรมีญาติหรือเพื่อนมาด้วย เพื่อดูแลขณะกลับบ้าน
ขั้นตอนการผ่าตัด
- การผ่าตัดทำโดยการฉีดยาชาเฉพาะที่ ไม่ต้องดมยาสลบ
- เปิดแผลบริเวณผิวหนังส่วนที่ติดกับขนตาล่างหรือบริเวณภายในเยื่อบุตา
- แยกไขมันใต้ตาและย้ายไปวางตำแหน่งร่องน้ำตา
- จัดวางไขมันจนมีความเรียบเนียน
- ตัดแต่งผิวหนังใต้ตาให้มีความตึงพอเหมาะ
- เย็บแผลด้วยไหมขนาดเล็ก
การดูแลหลังผ่าตัด
- หมั่นประคบเย็น เพื่อลดอาการบวม โดยเฉพาะ 2 วันแรก
- นอนศรีษะสูง
- รับประทานยาตามที่แพทย์สั่ง
- ไม่ควรให้แผลโดนน้ำจนกว่าจะตัดไหม